Menopoz, kadınlarda gözüken adet döngülerinin sonuna geldiğini işaret eden doğal biyolojik süreç olmaktadır. Kadınların 12ay boyunca normal adet döngüleri boyunca hiç adet görmemesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Menopoz yaşı normal şartlarda 40 ila 50’li yaşlarda gözlemlenmektedir. Ancak bazı vakalarda perimenopoza bağlı adet düzensizliğinde 30’lu yaşlarda görülebilmektedir. Bu durum erken menopoz olabileceği anlamına gelmemektedir.
Perimenopoz sürecinde kişinin vücudundaki östrojen seviyesi düzensizleşmeye başlamaktadır. Yani kadınlık hormonu seviyesi değişkenlik göstermeye düzensiz şekilde yükselip azalmaya başlamaktadır. Bu sebepten dolayı kişinin menopoz döneminde hissedeceği sıcak basması, enerji düşüklüğü olabilmektedir. Ayrıca vajinal kuruluk gibi fiziksel semptomların yaşanabilmektedir. Hatta duygusal sağlığı etkilemektedir. Buna bağlı olarak uyku düzeni de bozulmaktadır. Bu oluşmaktaki olan semptomların hafifletilmesi ve giderilmesi mümkün olmaktadır. Öncelikle yaşam tarzının düzenlenmesi, hormon tedavisi gibi etkili yöntemler olmaktadır.
Menopoz Neden Olur?
Menopoz belirtileri, başlangıçlarının birçok nedeni olmaktadır. En belirgin olanı üremek hormonlarının yaşa bağlı olarak azalma sağlamaktadır. Kişiler genelde 30’lu yaşların sonlarına geldiğinde olabilmektedir. Çünkü bu dönemde yumurtalıkları düzenleyen hormonlar aktifliği azalmaktadır. Östrojen ve progesteronu daha az miktarlarda üretilmeye başlamaktadır. Bu durum da doğurganlığın azalmasına neden olmaktadır.
Menopoz dönemi 40 yaşından itibaren, ortalama olarak 51 yaşın kadar adet dönemleri bitmektedir. Bu zaman da adet dönemlerinde kısalma, uzama, daha ağır, daha hafif ya da hiç olmama gibi belirtiler göstermektedir. Ayrıca bu dönemde yumurtalıkların yumurta üretmeyi bırakan bir dönem olmaktadır. Ve bu süreç adet dönemine girmemesine kadar devam eden bir süreç olmaktadır. Kişinin hem rahim hem de yumurtalıklarının alınması da menopoza neden olmaktadır. Bu müdahale karşısında kişinin adet dönemi hemen durmaktadır. Normal şartlar altında birkaç yılda içinde meydana gelecek hormonal değişiklikler aniden meydana gelmektedir. Bu değişiklikler sebebiyle şiddetli olabilmekteki sıcak basmaları ve diğer menopoz belirtileri yaşanmaktadır.
Menopoz kişinin kemoterapi ve radyasyon tedavisi gibi kanser tedavileri menopoza neden olmaktadır. Hem tedavi sırasında hem de tedavi sonrasında sıcak basması gibi menopoz semptomları yaşanmaktadır. Ayrıca erken menopoz ya da erken yumurtalık yetmezliği kadınlarda yaşanabilmektedir. Kadınların bazılarında 40 yaşından önce erken menopoz görülmektedir. Genetik faktörlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca otoimmün hastalıklarından kaynaklanabilmektedir. Bu sebeplerden dolayı kişinin yumurtalıkları normal düzeyde üremek yapmamak için erken menopoz gerçekleşmektedir.
Menopoz Nasıl Tedavi Edilir
Menopoz tedavisi herhangi bir tıbbi tedavi gerekmemektedir. Bunların yerine menopoz tedavisinde kişiye rahatsızlık verebilmekteki durumları önlemek amaçlanmaktadır. Oluşmaktaki olan semptomları hafifletmek ve yaşlanmak ile ortaya çıkabilecek kronik durumları yönetmek odaklanmaktadır. Menopoz ilaçları belirtilerini azaltmak amacıyla kullanılan tedavi arasında hormon tedavisi bulunmaktadır. Ayrıca sıcak basmaları engellemek en etkili tedavi yöntem östrojen tedavisi olmaktadır. Aynı zaman da doktor bireyin kişisel ve ailevi tıbbi geçmişine bakmaktadır. Oluşmaktaki olan bu semptomları engellemek için gerekli olan en kısa zaman diliminde en düşük dozda östrojen önermektedir.
Menopoz semptomlarından vajinal kuruluk gidermek için vajinal östrojen den fayda sağlanmaktadır. Bu tedavi yönteminde vajinal krem, tablet, halka kullanılmaktadır. Doğrudan direk olarak vajinaya verilmektedir. Bu yöntem tedavi de amaç vajinal dokular tarafından emilen az miktarda östrojen salgılamaktadır. Bu sayede vajinal kuruluk, cinsel ilişki rahatsızlığı ya da oluşabilmekteki bazı idrar semptomlarını hafifletmeye yardımcı olmaktadır.
Menopoz durumunda normal şartlarda nöbet geçirme durumunda kullanılan ilaçların kullanıldığı gözlenmektedir. Çünkü sıcak basmalarını azaltmaya yardımcı olduğu görülmektedir. Gece sıcak basmasın da etkili olmaktadır. Doktorlar kişilerin osteoporozunu önlemek ve tedavi etmek için farklı ilaçlar önerebilmektedir. Ayrıca oluşabilmek kemik kaybını önlemek için ve kırık riskini azaltmak için yardımcı olmak amaçlanmaktadır. Bunlar için doktor tavsiyesi ile birkaç ilaç kullanılacağı gibi D vitamini takviyeleri de kullanılmaktadır.
Doğal Menopoz Tedavileri
Menopoz ile ilişkili olarak görülen belirtilerin çoğu geçici olmaktadır. Ancak bu belirtilerin kişinin üzerindeki etkilerini azaltmaya ve önlemeye yardımcı olunmaktadır. Bunun için çeşitli yollar ve yöntemler mevcut olmaktadır. Sıcak basmak önlemek için kalın giyinmek yerine ince ve kat kat giyinmek yardımcı olmaktadır. Aynı zaman da gerekli olduğunda bu çok katlı kıyafetleri çıkarabilmek önemli olmaktadır. Soğuk bir bardak su içmek fayda sağlamaktadır. Hatta daha serin bir yere geçmek yardımcı olmaktadır. Birçok kadın için sıcak basmasını tetikleyen durumlar olmaktadır. Bunlar arasında alkol, baharatlı yiyecekler, kafein, sıcak hava etkili olmaktadır. Ayrıca sıcak içecekler, stres, hatta sıcak bir oda neden olmaktadır.
Reçetesiz solarak satılan bazı su bazlı vajinal kayganlaştırıcılar mevcut olmaktadır. Bunlar çeşitli nemlendiriciler kullanılarak vajinal rahatsızlığa iyi gelmektedir. Oluşabilmek sorunlara karşı olarak tahriş, yan etkiye karşı gliserin içermemekteki ürünler tercih edilmek gerekmektedir. Cinsel olarak aktif kalınması idrar kaçırmayı engellemektedir. Ayrıca pelvik kaslarını güçlendirmek için kullanılan kegel egzersizleri yapılması idrar kaçırma durumunu engellemektedir.
Bitkisel Yöntemler
Menopoz sürecinde uyumayı zorlaştıran öğelerden kaçınılmaktadır. Kafeinden, alkol içmekten kaçınmak uykunun kesintiye uğramak engellemektedir. Yatmaktan önce yapılmak olan egzersiz sağlığınız açısından size fayda sağlamaktadır. Ayrıca yapmaktaki yoga, pilates gibi egzersizler ile fiziksel olarak oluşabilmek sebepleri en aza indirmek olmaktadır. Derin nefes alma, tempolu nefes alma, masaj gibi gevşemek teknikleri uygulanmaktadır. Hatta güdümlenmek görsellik uygulamak ile gevşemek tekniği uygulamak menopoz semptomlarını yardımcı olmaktadır.
Menopoz bitkisel tedavi yöntemleri arasında adaçayı size fayda sağlamaktadır. Adaçayının içerisinde bulunan östrojen benzeri etkileri sahip bileşenler içermektedir. Aynı zaman da menopoz semptomlarını etkili bir şekilde yönettiğine dair bazı kanıtlar mevcut olmaktadır. Ancak bu kanıtlar kesin olmamaktadır. Ayrıca günlük yaşamda sigaradan tamamen kaçınmak gerekmektedir. Sigara içmek hem sıcak basmalarını arttırmaktadır. Hem de normalden daha erken menopoza neden olmaktadır.