Besin takviyesi olarak alınan maddelerden biri olan metil folat veya bir diğer ismiyle folik asit, insan vücudunda gereğinden az veya fazla olması durumunda birçok soruna neden olabilmektedir. Bu nedenle, bu takviyenin düzenli periyotlar ile ve mutlaka uygun oranda alınması gerekmektedir.
Yazı İçeriği
Metil Folat Nedir?
Metil folat ve bir diğer yaygın ismiyle folik asit, B9 vitamini olarak da bilinen suda çözünür bir vitamin olan folatın sentetik bir formudur. Gıdalarda doğal olarak bulunmaz, ancak özellikle ekmeklere ve diğer rafine tahıl ürünlerine katkı maddesi olarak eklenmektedir. Folik asit veya metil folat, doğal folattan farklı olduğundan, insan vücudunun kullanabilmesi için aktif bir forma dönüştürülmesi gerekmektedir. İnsan genetiği bu dönüşümün ne kadar hızlı gerçekleştiğini etkilemektedir. Bu nedenle folik asit mevcut beslenme araştırmalarına sıklıkla konu olan bir besindir.
Folik asitin insan vücudunda kullanabilmesi için 5-MTHF olarak bilinen aktif B9 vitaminine dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu, MTHFR de dahil olmak üzere birkaç enzim gerektiren dört aşamalı bir işlemdir. Bazı insanlar, MTHFR enzimlerini folik asidi 5-MTHF’ye dönüştürmede daha az etkili hale getiren genetik mutasyonlara sahiptir. Bu da kanda folik asit birikmesine yol açabilir. Bu durum da, zayıf bağışıklık, beyin fonksiyonlarının azalması ve önceden var olan kanserlerin ilerlemesi de dahil olmak üzere çeşitli sağlık sonuçları ortaya çıkarabilmektedir1,2.
Metil Folat Neye Yarar?
Folat; folik asit ile eşdeğer doğal B vitamini formasyonu olarak tanımlanır. Metil folat; Levomefolik asit ismi ile de bilinir ve DNA üretimi ve sistemin sağlıklı çalışmasını sağlayan temel bileşendir. Nöroloji sistemin ve özellikle beyin fonksiyonlarının sağlıklı çalışmasını sağlar. Bu kapsamda psikoloji üzerinde ciddi etkileri söz konusudur. Kırmızı hücrelerinin yapımında, protein sentezi ve hücre üretiminde diğer B grubu vitaminlerle birlikte efektiftir. Kolesterol seviyesinin dengede tutulmasını sağlayarak, kardiyovasküler sistem ve dolaşım sistemini korur. Hayati düzeyde etkileri olmasından dolayı folat; vücut için en gerekli bileşenlerden bir tanesi olarak tanımlanır.
Metil Folat Neden Alınmalıdır?
Besin takviyesi olarak doğru miktarlarda alınan metil folat veya folik asitin birçok faydası bulunmaktadır. Bu faydaları şu şekilde listeyebiliriz:
- Kadınlarda hamileliğin ilk haftalarındaki düşük metil folat seviyelerinin, bebeklerde beyin, omurga ve / veya omurilik rahatsızlıkları gibi çeşitli sinir yolu sorunlarına neden olduğu bilinmektedir3.
- Besin takviyesi olarak yüksek metil folat alımı, meme, bağırsak, akciğer ve pankreas dahil olmak üzere belirli kanserlere karşı koruma sağlayabilmektedir4.
- Yeterli oranda alınan metil folat, kalp hastalığının gelişimine bağlı iltihap oluşumlarına sebebiyet veren bir molekül olan homosistein düzeylerini azaltmaya yardımcı olmaktadır5. Metil folat / folik asit, homosistein seviyelerini düşürmeye yardımcı olmakta, çünkü homosisteini metiyonin adı verilen başka bir moleküle dönüştürme sürecinde gereklidir. Yeterli metil folat olmadan, bu dönüşüm yavaşlamakta ve homosistein seviyeleri yükselmektedir.
İnsan vücudu için bu kadar önemli olan bu maddenin eksikliği genellikle şu belirtilerden anlaşılmaktadır6:
- Kandaki yüksek homosistein seviyeleri
- Megaloblastik anemi (genişlemiş kırmızı kan hücrelerine sahip bir anemi türü)
- Yorgunluk
- Zayıflık
- Sinirlilik
- Nefes darlığı
Gereğinden fazla folik asit tüketmek de insan vücuduna zarar verebilmektedir. Örneğin, yüksek folik asit alımı, B12 vitamini eksikliğini maskeleyebilmektedir. Bu da beyin ve sinir sisteminde hasar oluşma riskinizi artırabilmektedir. Aynı şekilde folik asit takviyeleri hamilelik sırasında folat seviyelerini arttırmanın en pratik bir yoludur, ancak aşırı dozlar çocuklarda insülin direncini artırabilmekte ve beyin gelişimini yavaşlatabilmektedir.
Kaynakça
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17551129
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17209196
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25905896
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24667649
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4326479/
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4478945/
7. Folat Eksikliği ve Probiyotikler1 – Zehra Nur YÜKSEKDAĞ, Meryem Nur ZEYDANLI Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi Cilt 2(2) 21-36 2013
