Vücudumuz proteinlerin vitaminler, mineraller ve aminoasitler ile işlenmesi sonucu doku hücrelerine sahip olan bir organizmadır. Vücudun sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için vitaminlerin eksiksiz biçimde alınması gereklidir ki, bazı vitamin türleri, oldukça ciddi fonksiyonlara sahiptir. K vitamini bu grupta yer almakta ve hayati fonksiyonların sürdürülmesi için önem arz etmektedir.
İnsan vücudu ve aslında diğer tüm organizmalar, vitaminlere ihtiyaç duyar. Ancak her canlı için gereksinim farklıdır. Hatta yaşa ve cinsiyete göre dahi vitamin gereksinimi farklılık arz eder.
K Vitamini yaşamsal fonksiyonlarımızdan olan kan akışkanlığı üzerinde etkili olan, yağda eriyen bir vitamin türüdür. Ayrıca özellikle kalsiyum sentezi üzerinde etkileri vardır. Kemik dokusunun oluşumunda Vitamin K gerekli vitamindir.
Yazı İçeriği
K Vitamini Neden Önemlidir?
K Vitamini özelliklerinin en başında, kanın pıhtılaşmasını sağlaması gelir. Kanın akışkanlığının normal biçimde sürmesi için önerilen miktarlarda K Vitamini alınması gereklidir. Aksi durumda kan pıhtılaşmayacak ve kontrolsüz hale gelecektir. Bu durumda ciddi sorunlar ortaya çıkabilir ki, bunların başında kanamaların durdurulamaması gelmektedir.
K Vitamini eksikliklerin kemik erimesi sürecini hızlandırdığı da mevcut klinik veriler arasında yer almaktadır. İleri yaşlarda menopoza bağlı kemik erimesini engellemek maksadıyla bu vitaminin eksikliği önemle takip edilir.
Vitamin K eksikliği durumunda bağırsak florasının sağlıklı çalışmaması da söz konusu olabilir. Özellikle bağırsak mikroorganizmalarının yaşam döngüsü üzerinde olumlu etkileri bilinmektedir.
K Vitamini Neye Yarar?
İsmini sıkça duyduğumuz popüler bir vitamin türü olmasa da K Vitamini; vücudun yaşamsal fonksiyonlarından bir tanesi olan, kanın pıhtılaşması sürecini düzenler. K Vitamini eksikli durumunda, kan akışkanlığı aşırı seviyelere gelebilir ve pıhtılaşmayan kan nedeniyle kesikler iyileşmez. Ayrıca bu durumda kan akış hızı marjinal seviyelere ulaşabileceğinden sistematik bozukluklar meydana gelebilir. Bunun yanında K Vitamini, kalsiyumun bağlanması için gerekli bir vitamindir. Kemik yapımında etkili olan bazı proteinlerin sentezi için gereklidir. Eksikliği yaygın görülmüyor olsa da ortaya çıkması durumunda ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
K Vitamini Eksikliği
K Vitamini eksikliği oldukça önemli bir problemdir. Bu vitamin kan akışı ve bazı minerallerin sentezlenmesi için hayati öneme sahiptir. Eksikliği durumunda, kan akışının dengesizleşmesi ve kemik kaybına varan sorunlar baş gösterebilir. K2 vitamini eksikliği durumunda bağırsak florası bozularak bu sistemin sağlıksız çalışması durumu ortaya çıkabilir.
K Vitamini eksikliği; çoğunlukla harici belirtilere sahiptir. Bunların en başında derinin renginin koyulaşması gelir. Kolay kanama durumları, yaraların zor iyileşmesi ve çürüme gibi durumlar temel belirteçlerdir. Bu gibi durumlarda mutlaka hekim kontrolü gereklidir. Bebeklerde ve çocuklarda yaygın olmasa da benzeri belirtiler söz konusu olabilir. Ayrıca bebeklerde K Vitamini eksikliği kanaması olabilmektedir.
Yeni doğanlarda K Vitamini Eksikliği Kanaması
Yeni doğanlarda K Vitamini eksikliği olağan bir durumdur. Yeni doğanlara uygun miktarda K Vitamini verilerek bu sorunun önüne geçilir. Anne sütünden yeterli K vitamini alamayan ve bununla birlikte beden rezervleri henüz yeterli düzeyde olmayan bebekler, bu vitamini haricen almak durumundadır.
K Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
K Vitamini yeşil yapraklı bitkilerin hemen hepsinde bulunur. Ancak yoğun biçimde bulunduğu başlıca gıdalar; Ispanak, Karalahana, Brokoli, Şalgam, Karahindiba yaprağı, baklagiller, kırmızı et (özellikle ciğer), yumurta, süt ürünleri, fındık, ceviz şeklinde sıralanabilir.
Beslenme düzenine bağlı olarak pek çok kişide K Vitamini eksikliği görülebilmektedir. Bilhassa sebze ve lifli gıdaların az tüketilmesine bağlı olarak bu vitaminin yoksunluğu yaşanabilir. K1, K2 ve K3 olmak üzere 3 tipi bulunan K vitamin grubunun ilaç ve gıda takviyesi biçiminde alınabilmesi de elbette mümkündür. Tıbbi tedavilerde kullanılan ürünlerin yanı sıra günümüzde oldukça yaygın biçimde gıda takviyeleri kullanılır ve içerik bakımından gereksinimleri karşılayabilmektedir.
Şehir yaşantısı içerisinde, dengeli beslenme koşullarını elde etmenin hayli zor olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu nedenle K Vitamini eksikliğini doğrudan besinlerden alamıyorsak, kamu otoriteleri ve tıp otoritelerince onaylanan gıda takviyesi veya ilaçları tercih edebiliriz.
K Vitamini Nasıl Kullanılır?
K Vitamini; her ne kadar bir vitamin olsa da, diğer vitaminler gibi kullanımı her koşulda düşük riske sahiptir denemeyecek bir vitamin türüdür. Kardiyovasküler hastalıkları bulunanlar ve kan sulandırıcı kullananların K Vitamini kullanımını dikkatli yapması, doz aşımı yapmaması ve hekim tavsiyelerine uyması gereklidir.
Bunun gibi, kan hastalıkları olanların da K Vitaminlerini dengeli almaları son derece önemlidir. Zira hem kanın pıhtılaşmasını hem de akışkanlığını etkileyen bu vitamin, gerekli olduğu kadar hayati sonuçları da olabilen bir vitamin türüdür.
Önerilen dozların doğru biçimde ayarlanması bakımından dozajlı ambalajlarda satılan besin takviyeleri ve ilaç formundaki ürünler faydalıdır. Ancak yine kullanımı noktasında, K Vitamini alımına mani bir durumun var olup olmadığı teyit edilmelidir.
K Vitamini Doz Aşımı Durumunda Ne Yapılır?
K Vitamini doz aşımı hayati bir durumdur ve bu aşamaya gelinmemesi için dozların doğru ayarlanması gereklidir. Bu nedenle dozajı ayarlanmış ambalajlı ürünlerin tercihi daha efektiftir. Besinlerin tüketimi neticesinde K Vitamini dozajının üzerine çıkmak çok mümkün olmasa da böyle bir olasılık olduğundan, yoğun K Vitamini içeren besinleri tüketenlerin, yüksek K Vitaminine duyarlı başkaca hastalıkları olup olmadığını teyit etmelerinde fayda vardır.
Kan akışını etkiliyor olmasından dolayı kardiyovasküler sistem üzerinde doğrudan etkili olan K Vitamini; akciğer fonksiyonları ve beyin damarları üzerinde olumsuzluğa neden olabilecek etkileri tetikleyebilir. Bu nedenle kalp ve tansiyon şikayetleri olanlar ve inme geçirenler bu vitamin bakımından sınırlandırılabilir. Bu karar hekim tarafından verilmektedir.
Hekimler tarafından önerilen ambalajlı ürünlerde ise doğru kullanılmaları halinde doz aşımı söz konusu değildir. Yeterli miktarda alınmaları halinde herhangi bir risk ihtiva etmezler. Ancak belirttiğimiz gibi; K Vitamini kullanımı kontrollü ve uzman denetiminde yapılmalıdır. Diğer vitaminlere göre bu vitaminin ciddi sorunlara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Vücudumuzun fonksiyonlarının sorunsuz biçimde işlevsel olabilmesi için tüm vitamin ve mineralleri önerilen miktarlarda almamız önerilir. Bu nedenle gerekli kontrolleri düzenli olarak yaptırarak, dilerseniz besin takviyesi olarak üretilen ürünleri güvenle kullanabilirsiniz.
Kaynakça:
1 Office of Dietary Supplements – Vitamin K”. ods.od.nih.gov.
2 Vitamin K. Corvallis, OR: Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University. July 2014.
3 Vitamin K. Lancet. 345: 229–34.
4 Important information to know when you are taking: Warfarin (Coumadin) and Vitamin K – National Institutes of Health Clinical Center.
5 Britt RB, Brown JN (January 2018). “Characterizing the Severe Reactions of Parenteral Vitamin K1”. Clinical and Applied Thrombosis/Hemostasis. 24 : 5–12.
6. TÜRK HEMATOLOJİ DERNEĞİ HematoLog 2012: 2 – 2 Dr. M. Cem Ar – K vitamini, kanama bozukluğu
