D3 Vitamini, D vitamin grubu içerisinde yer alan iki vitamin türünden birisidir. Yağda çözünen secosteroidlerden olan vitamin, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin vücut tarafından kullanılabilir hale gelmesini sağlar. Bunun yanında D vitaminin bağışıklık sisteminden, sinir sistemine kadar birçok noktada etkisi olduğu gözlemlenmiştir.,,
Prototipik secosteroid olarak tanımlanan Cholecalciferol; yani D3 vitamini, deride enzimlenen bir vitamin türüdür. D3 vitamini vücut tarafından üretilen bir vitamin türüdür ve besinlerden alınan bileşikler deri üzerinde D3 vitaminine ultraviyole ışınları ile dönüştürülür.
Biyokimyasal olarak D Vitaminleri aslında 5 sınıfa ayrılır. Ancak bu sınıflandırmada D1, D2 ve D3 vitamini öne çıkar. D2 ve D3 vitaminleri ise hali hazırda mevcut kaynaklara göre ihtiyacımız olan temel vitamin türleridir.,
D2 ve D3 olmak üzere iki gruba ayrılan ihtiyaç duyduğumuz D vitaminleri; vücutta benzer şekilde üretiliyor olsa da, kaynak bileşenler aynı yolla girmezler. Ayrıca etki seviyeleri de tam olarak aynı değildir. D3 Vitaminin D2’ye göre daha etkili sonuçları olduğu belirtilmektedir.
Yazı İçeriği
D3 Vitamini Neye Yarar?
D3 vitamini, vücudun aldığı besinler ile güneş ışığından aldığı ışınları kullanarak doğal olarak ürettiği bir vitamin olmakla birlikte, günümüzde haricen de kullanılabilen bir vitamin türüdür. Çeşitli nedenlerle doğal yollardan alınamayan vitamin haricen desteklenebilir. D Vitamini, insan psikolojisinden kemik oluşumuna kadar oldukça geniş bir alanda etkilidir. Bunun yanında metabolizma ve bağışıklık sisteminin efektif çalışması üzerinde de bu vitaminin etkisi vardır. Hipertansiyon üzerinde de olumlu etkileri bulunan bu vitaminin ayrıca kanser üzerinde olumlu etkilerine dair de çalışma verileri mevcuttur. Kalsiyum ve fosfor bu vitamin ile kullanılır hale gelebilir.
D3 Vitamini Neden Alınmalıdır?
D3 vitamini; vücudun temel gereksinimlerinden bir tanesidir. Kısa vadede ölümcül olması beklenmese de, kemiklerin yeterince gelişmemesi, bağışıklık sisteminin sağlıksız çalışması, ruh sağlığının çeşitli şekillerde zarar görmesi, metabolik faaliyetlerin etkilenmesi gibi riskleri vardır. Ayrıca raşitizm ve kanser gibi çok ciddi sorunların kaynağında da D Vitamini Eksikliği olduğu yönünde araştırmalar ve bulgular söz konusudur. Bu sebeple D3 vitamini Dünya Örgütü ambalajlı formda ticari olarak satılan D Vitamini ilaçlarını ve Besin Takviyelerini Temel İlaçlar listesine almıştır.
D3 Vitamininin kanser üzerindeki etkileri ciddi şekilde araştırılmaktadır. Pek çok kaynakta bu vitamin türünün kansere karşı etkili olduğu görülmüştür. Kanser karşıtı ilaç olarak bu ürünün dünya çapında önemli bir pazarı bulunmaktadır.,,
Bağışıklık sistemi üzerinde D vitamini etkisi ise Covid-19 periyodunda detaylı biçimde incelenmiştir. D3 vitaminin doğal bağışıklık sistemini etkilediği ve tüberküloz gibi bakteriyel hastalıklardan, Covid ve HIV gibi virütik hastalıkların semptomatik tedavisine kadar birçok alanda etkili olduğu kabul edilir. Ancak bu etkiler mutlak tedavi olarak tanımlanmayıp, belirli seviyede semptomatik etki olarak belirtilir.,
Kış depresyonu olarak bilinen, gün ışığı noksanlığına bağlı olduğu düşünülen sağlık sorunun da D3 Vitamini kaynaklı olabileceği ifade edilmektedir. Klinik araştırmalar bu vitaminin ruh sağlığı üzerinde çok önemli etkileri olduğunu göstermektedir.
Özellikle kadınların menopoz periyodunda bu vitamine ciddi miktarlarda ihtiyacı olduğu bilinir. Zira kalsiyumun kemik dokusuna dönüştürülmesinde D Vitamini etkisi söz konusudur.
D3 Vitamini Nasıl Alınır?
Vücudun doğal olarak ürettiği D vitamini ancak yeterli beslenme ve yeterli güneş ışığına maruz kalma ile mümkündür. Özellikle kış aylarında besin tüketimine ve besinlerin niteliğine bağlı olarak yeterli miktarda D Vitamini alamama durumu söz konusu olabilir. Bununla birlikte güneşin zararlı etkileri göz önüne alındığında, dengeli bir güneşlenmenin de sağlanması zor olarak tanımlanır. Bu nedenle, D3 Vitamini ticari ambalajlı ürünlerden temin etmek tercih edilen bir yöntemdir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi dünya çapında önemli bir pazar söz konusudur.
Normal koşullarda D vitamini bileşenleri; et, süt ve süt ürünleri gibi gıdalarda yer alır. Ancak belirttiğimiz gibi; beslenme güneşlenme koşulları vitaminin oluşturulmasını etkiler. Bu nedenle önerilen dozlarda günlük olarak besin takviyeleri ve tıbbi ilaçlar tercih edilebilir.
D3 Vitamini Dozu Nedir?
D3 Vitaminini haricen alma ihtiyacı, dünyanın çeşitli ülkelerinde farklılık gösterir. Zira güneşlenme oranı beslenme alışkanlıkları bu durumu değiştirmektedir. Kuzey Avrupa ülkeleri gibi güneşlenme oranı düşük ülkelerde bu gereksinim yükselirken, ekvatoral bölgede yok denecek kadar azdır. Ancak tabii beslenme alışkanlıkları da bu durum üzerinde etkili olmaktadır.
Amerika’da 70 yaşa kadar tüm bireyleri günlük 600 IU, 70 yaşından büyüklerin 800 UI D Vitamini almaları tavsiye edilirken, Avrupa’da yaş ayrımı gözetmeksizin 800 IU olarak benimsenir. Ülkemizde de Avrupa Birliği standartları esas alındığından AB normlarında alım öngörülür.
D3 Vitamini Eksikliği
D3 Vitamini eksikliği yukarıda bahsettiğimiz tüm etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu noktada tanımlanamayan hastalıklardan, metabolik anormalliklere, bağışıklık sistemi sorunlarından cilt problemlerine kadar oldukça geniş bir etki alanı söz konusudur.
Uzmanların D3 Vitaminin haricen alınması konusunda farklı yaklaşımları olsa da, tüm dünyanın üzerinde uzlaştığı husus; D Vitamini eksikliğinin önemli bir sorun olduğudur. Bu bakımdan orta ve uzun vadede farklı ve ciddi sağlık sorunları ile karşılaşmamak bakımından D Vitamini eksikliği yaşanmaması öngörülür.
Gerek Besin takviyeleri, gerek tıbbi ilaçlar ve gerekse doğal yollardan D3 Vitamini eksikliğinin önlenmesine yönelik girişimlerde bulunulmalıdır. Tüm diğer vitaminlerde olduğu gibi D Vitamini eksikliğinde de hayati etkileri ve yaşam konforunu etkileyecek durumların ortaya çıkabilir. Bunun önüne geçmek için hekiminizle veya diyet uzmanınızla görüşüp hemen takviye almaya başlayabilirsiniz. Her ne kadar vitaminlerin yan etkileri, tıbbi ilaçlar gibi olmasa da, doz aşımı veya diğer hastalıklarla etkileşimi ciddi bir problem olabilir. Bunun önüne geçmek için uzman uyarılarını dikkate almanız son derece önemlidir.
Besin Takviyesi Olarak D3 Vitamini
Ambalajlı formda üretilen ruhsatlı besin takviyelerinin kullanımı noktasında herhangi bir sınırlandırma yoktur. İlaç olmayan bu ürünlerin güvenle kullanımı için uzun deneysel süreçler söz konusudur. Ayrıca ruhsatlandırma sürecinde de bu ürünlerin güvenli oldukları teyit edilir. İlaç olmayan bu ürünlerin, reçete ile satılma durumu yoktur. Elbette hekimlerce bu ürünler tavsiye edilebilir. Bu durumda herhangi bir reçeteye ihtiyaç duymaksızın eczane veya diğer satış ortamlarından D3 Vitamini satın alabilir ve kullanabilirsiniz. Fakat belirttiğimiz gibi; hekim tavsiyeleri ve kullanım şartlarına uymak son derece önemlidir.
Kaynakça:
1 Nutrition in the Prevention and Treatment of Disease. Academic Press. p. 818. ISBN 9780123918840.
2 “High prevalence of vitamin D inadequacy and implications for health”. Mayo Clinic Proceedings. 81.
3 “Sunlight and vitamin D for bone health and prevention of autoimmune diseases, cancers, and cardiovascular disease”. The American Journal of Clinical Nutrition. 80.
4 Hanson JR (2010). “Steroids: partial synthesis in medicinal chemistry”. Nat Prod Rep. 27.
5 “About Vitamin D”. University of California, Riverside. November 2011.
6 https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Vitamin%20d3#section=2D-Structure.
7 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22552031.
8 World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019.
9 “Anticancer vitamins du Jour–The ABCED’s so far”. American Journal of Epidemiology. 172.
10 “Prognostic role of vitamin d status and efficacy of vitamin D supplementation in cancer patients: a systematic review”. The Oncologist. 16.
11 “Review: the impacts of circulating 25-hydroxyvitamin D levels on cancer patient outcomes: a systematic review and meta-analysis”. The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism. 99.
12 “Vitamin D and the anti-viral state”. Journal of Clinical Virology. 50.
13 “25-Hydroxyvitamin D concentrations are lower in patients with positive PCR for SARS-CoV-2”. Nutrients. 12.
14“Vitamin D supplementation for depressive symptoms: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials”. Psychosomatic Medicine. 76.
15 “A pooled analysis of vitamin D dose requirements for fracture prevention” (PDF). The New England Journal of Medicine. 367.
16http://www.iom.edu/Reports/2010/Dietary-Reference-Intakes-for-Calcium-and-Vitamin-D/DRI-Values.aspx.
16. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği – D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ URL: http://temd.org.tr/hastalar-icin/10-osteoporoz
