Vitaminler vücudumuzun sağlıklı yaşam döngüsünü koruması için elzem bileşenlerdir. Proteinlerin sentezi, doku onarımı ve gelişimi, kan hücrelerinin yapılanması ve hatta DNA sarmalının oluşmasında dahi vitaminlerin fonksiyonu vardır. B12 vitaminin faydaları başlığı altında esasında sağlıklı olabilmek için neden bu vitamine sahip olmalıyız konusunu irdeliyor olacağız. Zira B12 vitaminin faydalarından öte, yokluğu halinde ciddi sorunların ortaya çıkabileceği bir vitamin türü ve hayati öneme sahip.
Son yıllarda vitaminlere olan ilgi haklı olarak artıyor. Zira vitaminlerin vücut için gereklilik seviyeleri her yeni araştırmayla bir kez daha ortaya konuluyor. Özellikle sindirim sistemi elemanlarından olan B grubu vitaminlerin aslında en az günlük enerji ihtiyacını karşılamak kadar gerekli olduğu ise artık bir gerçeklik olarak tanımlanıyor.
Yazı İçeriği
B12 Vitamini Nedir?
Diğer ismi ile Kobalamin olarak bilinen B12 vitamini; suda çözünen ve nadir element olarak bilinen kobalt içeren bir vitamin türüdür. Oldukça kompleks bir yapıya sahip bu vitamin vücudun hayati fonksiyonlarının sürmesinde görev alır.
Geçmişte B12 vitamini için daha çok metabolik fonksiyonların iyileşmesine destek olduğu şeklinde yorum yapıldıysa da, bugün; B12 eksikliği nedeniyle kalp-damar, dolaşım sistemi, beyin fonksiyonları, sindirim sistemi fonksiyonları, kan hastalıkları, deri hastalıkları ve daha pek çok sağlık sorununa sebep olabileceği yorumu yapılmaktadır.,,
Biyokimyasal formülü oldukça komplike olan bu vitamin, vücut tarafından üretilmez ve haricen alınması gerekir. B12 Vitamini yeterince alınmadığı takdirde, vücudun sistematik bir yıkım yaşaması söz konusu olabilir. Bağışıklık sisteminin çöküşünden, tanımlanamayan bazı sağlık sorunlarının yaşanmasına kadar bu eksiklik hayati bir durum olarak tanımlanır.
B12 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
B12 vitamini en fazla hayvansal besinler ve başta kırmızı ette bulunur. Pişirilmiş kırmızı et, önerilen miktarlarda tüketildiği takdirde B12 vitamini bakımından yeterli doza ulaşabilmeyi sağlar. Ancak tüm besinlerde olduğu gibi günümüzde hayvansal besinlerden de bu vitaminin yeterince alınmama durumu söz konusu olabilir. Bunun yanında hayvansal besinleri tüketememe durumunda olanlar, vejeteryan ve özellikle veganlar bu vitaminden mahrum kalabilmektedir.
Kırmızı et dışında bu vitamin; süt ve süt ürünleri, tahıllar, baklagiller ve bazı yeşil yapraklı bitkilerde bulunur. Tabii günümüzde B12 eksikliği yaygın bir şekilde görülüyor olduğundan, gerek ilaç formunda, gerekse besin takviyesi formunda ürünlerin tüketimi de söz konusudur. Bu sayede eksikliği yaşanmayacak şekilde günlük doz alınıp, semptomatik bir sorun yaşamadan sağlıklı bir yaşam döngüsü elde edilebilir.
B12 Vitamini Eksikliği
B12 vitamini eksikliği oldukça ciddi bir sorun olarak tanımlanır ve standart check-up işlemlerinden tam kan sayımı uygulamalarına kadar hemen her tetkikte bu değer izlenir. Zira bu vitaminin eksikliği bazı durumlarda tanısı konulamayan sağlık sorunlarının kaynağı olarak gösterilebilmektedir. Örneğin; hiçbir sağlık sorunu olmayan genç bir bireyde kalp kardiyografisi bu vitaminin eksikliğine bağlı olarak anormal bir tablo ortaya koyabilir. Bunun gibi dermatolojik olarak tanımlanan hastalıklar bununla ilişkili olabileceği gibi, bilişsel fonksiyonların yavaşlamasından, sinir sistemi hastalıklarına birçok sağlık sorunu B12 vitamini eksikliği ile ilişkilendirilir.
Özellikle vejeteryan ve vegan bireylerin potansiyel olarak bu sorunla karşı karşıya oldukları varsayılır. Zira bu tip beslenme; neredeyse hiç B12 vitamini alınmayan beslenme düzenidir. Veganlar için özellikle destek tedavileri öngörülür ve uygulanır.
Elbette B12 vitamini eksikliğinin fizyolojik nedenleri de vardır. Sadece beslenme kaynaklı değil, mide bağırsak hastalıkları başta olmak üzere vitaminin sentezini etkileyen bazı durumlarda da B12 Vitamini Eksikliği yaşanabilir.
B12 Vitamini Nasıl Kullanılır?
B12 alımı ile ilgili dünyanın eşitli sağlık örgütlerinin farklı önerileri vardır. Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu referans değerler için (AI) 4.0 μg / gün derken, bu rakam Amerikan Ulusal Tıp Akademisi ve Japonya Ulusal Sağlık Kurumu tarafından (RDA) 2.4 μg / gün olarak ifade edilir. Tabii referans değerler optimum ancak en baz değerlerdir. Yine de aşırı miktarda vitamin almamak bakımından dozajlı tüketim doğru olacaktır. Bu vitaminin vücut tarafından kullanılabilir olması için bağırsak florasında sentezlenmesi gerektiğinden, çoğunlukla aşırı doz durumu ortaya çıkmaz. Buna rağmen klinik değerlendirme olmadan vitamin almak doğru olmayabilir.
B12 vitamini çok nitelikli beslenerek doğrudan doğal olarak alabilirsiniz. Bunun yanında her ihtimali dikkate alarak bu vitaminin eksikliğini yaşamamak için dozajlı ambalajlarla üretilen gıda takviyeleri ve ilaçları da kullanabilirsiniz.
Vitamin eksiklikleri, semptom vermesine izin vermeden giderilmelidir. Uzmanların görüşü, sağlıklı bir vitamin alım süreci ile vücudun dengesini kaybetmeden önleyici tedbirler almaktır. Bu tedbirlerin başında elbette doğru miktarlarda temel yapıtaşlarının alınması gerekir.
Sağlıklı bir beslenme düzenine modern zamanlarda şehir hayatında oldukça zor ulaştığımız bir gerçeklik. Bu durumda vitamin, mineral ve diğer hayati bileşenleri destek gıdaları tüketerek alabiliriz. Uzmanlarca beslenme düzeniniz analiz edilerek, uzun vadede sağlıklı olabilmeniz için nasıl beslenmeniz gerektiği ve hangi bileşenleri takviye olarak almanız gerektiği teşhis edilebilir. Eğer daha önce B12 vitamini eksikliği sorunu ile yüzleştiyseniz bu vitamini sürekli izlemek maksadıyla testler yaptırmalısınız. Normal koşullarda da bu vitaminin dengeli biçimde alındığından emin olmak için takviyeleri tercih edebilirsiniz.
Kaynakça:
1 Vitamin B12″. Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis, OR. 4 June 2015.
2 Wintrobe’s Clinical Hematology Thirteenth Edition. Philadelphia, PA: Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-1-4511-7268-3.
3 Journal of the Neurological Sciences. 233 (1–2): 93–97.
4 What Is Pernicious Anemia?. NHLBI. April 1, 2011.
5 “Vitamin B12 deficiency can be sneaky, harmful”. Harvard Health Blog.
6 “Folate, homocysteine and neural tube defects: an overview”. Experimental Biology and Medicine. 226.
7 “The Effects of Vegetarian and Vegan Diet during Pregnancy on the Health of Mothers and Offspring”. Nutrients. 11 (3): 557.
8 Vitamin B12 deficiency in patients undergoing bariatric surgery: preventive strategies and key recommendations”. Surg Obes Relat Dis. 9 (6): 1013–19.
9 Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, DC: The National Academies Press. pp. 306–56.