Askorbik Asitin diğer sağlık faydaları sayısı oldukça fazla. Mevcut kanıtlara göre, yeterli C vitamini almanın sağlıklı bir ruh halini desteklemesi mümkün gözükmektedir. Bununla birlikte, anksiyete ve depresyon gibi ruh sağlığı bozuklukları olan kişilerde askorbik asit/ C vitamini takviyelerin kullanımını destekleyecek yeterli kanıt yoktur.
Askorbik Asitin Ruhsal Faydaları
Askorbik asit, duygusal dengemizi sağlamamıza katkı sunar. Uzun süreli C Vitamini yoksunluğu sinirlilik ve duygusal denge durumunda bozulmalar şeklinde tezahür edebilir. Askorbik Asit/C vitamini oksitosin salınımını artırmaktadır. C Vitamini ile tedaviyi takiben hastanede yatan hastalarda duygudurum bozukluğunda % 35’a varan azalmalar görülebilmektedir. Askorbik Asit/C vitamini, lise öğrencilerinde kaygıyı azalttığı tespit edilmiştir. Kısa süreli Askorbik Asit/C vitamini takviyesi diyabetik hastalarda anksiyete düzeylerini düşürmek için güvenli ve yararlıdır. Birçok çalışma, Askorbik Asit/C vitamininin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde depresif bozuklukların şiddetini azaltabileceğini ve sağlıklı bireylerin ruh halini iyileştirebileceğini tespit etmiştir. Depresif semptomlar gösteren vardiyalı çalışanları içeren bir çalışmada, Askorbik Asit/C vitamini depresyon şiddetini önemli ölçüde azaltmıştır. C Vitamini yetersizliği, yaşlı insanlarda akut bir hastalığı takiben artan depresyon semptomları ile ilişkilendirilmiştir. Nörotransmiter dopaminin, depresyon ve duygudurum dalgalanmalarında önemli bir hormon olan norepinefrine dönüşümü için yeterli C vitamini seviyeleri gereklidir. Bazı araştırmacılara göre bu, Askorbik Asit/C vitamini eksikliği olan hastaların neden depresyon semptomları ile doktora başvurduğunu açıklamaktadır. Askorbik Asit/C vitamini ayrıca antidepresanların etkinliğini artırır. Fluoksetin ve C vitamini ile altı ay tedavi edilen hastalar, fluoksetin artı plasebo grubuna kıyasla depresif semptomlarda önemli bir azalma göstermiştir.
Düşük C Vitamini Seviyesi Sağlık için Risk
İnsanlarda kronik olarak seyreden düşük C vitamini durumu, -nedensel olarak bir bağlantısı kurulamasa da- nörodejeneratif bozukluklarla ilişkili olduğu gösterilmiştir. Daha yüksek Askorbik Asit/C vitamini alımı yaşlılarda daha iyi bilişsel işlev sağlamaktadır.
C vitamini seviyelerinin, farklı çeşitlerde demanslardan musdarip yaşlı insanlarda önemli ölçüde daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Askorbik Asit/C vitamini takviyesi, insanlarda Alzheimer hastalığı insidansının azalmasıyla ilişkilendirilidir. Art arda 3 gün enjekte edilen C vitamini, yaşlı farelerin öğrenmesini ve hafızasını geliştirdiği hayvan deneylerince ispatlanmıştır. Kemirgenlerde, C vitamini tedavilerinin kronik uyku yoksunluğunun neden olduğu bozulmuş hafızaya karşı koyduğu ispat edilmiştir. Alzheimer hastalığının hayvan modellerinde, C vitamini bilişsel işlevi iyileştirmiştir. Bununla birlikte, yaşlanan beyinde, C vitamini eksikliği, azalmış sinyal iletimi yoluyla bilişsel işlevi bozabilir ve amiloid β birikimi, reaktif oksijen türlerinin oluşmasına ve Alzheimer hastalığı riskinin artmasına neden olabilmektedir. Yaş almışsanız ve Alzheimer hastalığı konusunda endişeleriniz varsa, C vitamini takviyesi yapmadan önce doktorunuza başvurmanız tavsiye olunmaktadır.
Askorbik Asit/C vitamininin, insan sağlığına, bağışıklık ve soğuk algınlığı önleme gibi pozitif katkıları bulunmaktadır. Zira, çoğu enfeksiyon, C vitamini seviyelerinin düşmesine neden olur.Bununla birlikte, C vitamininin soğuk algınlığı dahil enfeksiyonların şiddetini önleyip önleyemeyeceği veya azaltamayacağı tartışmalı bir konudur. Yapılan çalışmaların çoğu Askorbik Asit/C vitamini takviyesinin faydalarını desteklemektedir. C vitamini, çeşitli beyaz kan hücresi tiplerinin işleyişini arttırır ve virüslerin çoğalmasını engeller. Bunun yanında, C vitamini, soğuk algınlığının süresini ve şiddetini, aşırı fiziksel stres zamanlarında soğuk algınlığı insidansını, pnömoni insidansını azaltır. Askorbik Asit/C vitamininin erkek yüzücülerdeki solunum enfeksiyonlarının süresini ve şiddetini azalttığı tespit edilmiştir, aynı sonuca kadınlarda ulaşılamamıştır. Tamamlayıcı C vitamini tedavisi, geleneksel tedaviye ek olarak takviye alan hastaların % 30’unda H. pylori eradikasyonunu desteklemiştir.
Askorbik Asit/C vitamini ve Enflamasyon İlişkisi
Askorbik Asit/C vitamini, inflamatuar sitokinleri inhibe ederek inflamasyonu azaltabilmektedir. C vitamininin; obezite, diyabet veya yüksek tansiyon hastalarında inflamasyonu hafifletme özelliği bulunmaktadır. Yüksek doz intravenöz C vitamininin, kanser hastalarında inflamasyonu (hs-CRP ve inflamatuar sitokinler: IL-1α, IL-2 (Th1 Sitokin), IL-8, TNF) azaltabildiği tespit edilmiştir. C Vitamini obezitenin önlenmesi için katkı sunan bir rol oynamaktadır. Askorbik Asit/C vitamininin; obezite, diyabet veya yüksek tansiyon hastalarında inflamasyonu hafiflettiği tespit edilmiştir. Yüksek doz intravenöz C vitamininin, kanser hastalarında inflamasyonu (hs-CRP ve inflamatuar sitokinler: IL-1α, IL-2 (Th1 Sitokin), IL-8, TNF) azaltabildiği görülmüştür. Yukarıda bahsedildiği gibi, Askorbik Asit/C vitamini obezite ile ilişkili inflamasyonu inhibe edebilmekte ve bu nedenle obezite ile ilişkili inflamatuar hastalıkları önleyebilmektedir. Askorbik Asit/C vitamini, oksidatif stresi ve yapay olarak indüklenen inflamatuar bağırsak hastalığına (IBD) (inflamatuar sitokinler, (MPO) ve malonaldehit (MDA) aktivitelerinde azalma) karşı başlatıcı yanıtı azaltmıştır.
Askorbik Asit ve Egzersiz İlişkisi
Askorbik Asit ve Egzersiz İlişkisi fiziksel performansın yükselmesi ve oksidatif stresin azaltılması bağlamında önemlidir. Bir çalışmada fiziksel performans düşüklüğü ve oksidatif stres artışının yalnızca C vitamini düşük olan kişilerde bulunduğu tespit edilmiştir. Askorbik Asit/C vitamini egzersiz sırasında oluşan serbest radikal seviyelerini düşürür ve oksidatif stresi azaltır. Askorbik Asit/C vitamini, egzersize bağlı kas hasarını, immün disfonksiyonu ve yorgunluğu önler. Bununla birlikte, reaktif oksijen türlerinin, yüksek C Vitamini dozlarının oluşmasını engellediği bilinmektedir.
Askorbik Asitin Histamin Seviyeleri, Doğum Sağlığı Üzerine Etkisi
C vitamini seviyeleri düştükçe, kandaki histamin seviyeleri artma eğilimindedir. Oral ve intravenöz Askorbik Asit/C vitamini uygulaması, kandaki histamin seviyelerinde bir azalmaya neden olduğu ortaya çıkmıştır. C vitamini, sağlıklı premenopozal kadınlarda daha yüksek progesteron seviyeleri ve folikül uyarıcı hormon ile ilişkilendirilmiştir. Hamilelikte yapılan bazı araştırmalar, kendileri ve anneleri daha yüksek kan C vitamini seviyelerine sahip olduklarında bebeklerin kilo cinsinden daha ağır olduğu tespit edilmiştir. C vitamini eksikliği, bir bebeğin gelişen beyninde, nöronal yoğunluk ve olgunlaşma süreçlerini etkiler, bu eksiklik beyin hacminin azalmasına dahi neden olabilir. C vitamini eksikliği, yeni doğan farelerde hayatta kalmayı zorlaştırmıştır. Dahası, doğum sürecindeki C vitamini eksikliği hipokampal hacmi ve nöron sayısını azaltmıştır.
