Askorbik asit, önemli etkilere sahip olan, suda çözünür temel bir mikro besindir. Askorbik asit veya C vitamini, suda çözünürlüğü ve temizleyebileceği çok çeşitli radikal oksijen türleri nedeniyle kanımızdaki en etkili antioksidandır. Erken araştırmalar, yüksek tansiyon, felç, kanserler, ateroskleroz, enflamasyon ve obezite gibi bir dizi sağlık sorunu için askorbik asitin faydalı olduğunu ortaya koymuştur.
Askorbik Asit Faydaları
Askorbik asitin faydaları, beyin sağlığına, kan akışına ve bağışıklık durumunuza yöneliktir. Askorbik asit, soğuk algınlığı ve gribi önlemeye yardımcı olur. Güvenlidir. Pek çok bilim insanı yüksek doz C vitaminini bağışıklık yetmezliği, kronik toksin veya bulaşıcı problemler için çok etkin bulmaktadır. Askorbik asit faydaları arasında; antioksidan ve antienflamatuar özelliği sahibi olması, ruh hali için iyi bir besin takviyesi olması, cilt ve kemik sağlığını desteklemesi gibi özellikler vardır. Askorbik asitin, histamin intoleransı dahil çok çeşitli koşullar için sağlığa pozitif katkısı vardır.
Askorbik Asit Konusunda Endişeler
Askorbik asit konusunda endişeler de bulunmaktadır. Askorbik asit; böbrek taşlarına, mide bulantısına veya mide rahatsızlığına, çok fazla alınırsa ishale neden olabilir.
Askorbik Asitin İşlevi
Askorbik Asit, vücutta bir dizi önemli işlevi olan temel bir besin ve antioksidandır. Bu nedenle, C vitamini eksikliği ciddi semptomlara neden olabilir. C vitamini, oksijeni ve nitrojen bazlı radikalleri nötralize etme kabiliyeti ve aynı zamanda anahtar antioksidan ve enzim kofaktör fonksiyonlarına sahip hem E vitamini hem de BH4’ü (tetrahidrobiopterin) geri dönüştürmesi nedeniyle bir antioksidan olarak son derece önemlidir. Askorbik Asit, norepinefrin, karnitin, kolesterol, amino asitler ve çeşitli peptid hormonlarının sentezine yol açanlar da dahil olmak üzere birçok önemli enzim reaksiyonuna katkıda bulunur. Glikoza yapısal benzerliğinden dolayı, askorbik asit birçok kimyasal reaksiyonda glikozun yerini alabilir ve proteinlerin enzimatik olmayan glikosilasyonunu önleyebilir. C vitamini, serbest radikalleri nötralize edebildiğinden ve metilasyonu desteklediğinden genel sağlık için önemlidir.
Askorbik Asitin Beyin Sağlığına Etkisi
Askorbik Asit Eksikliği Beyni Nasıl Etkiler?
Askorbik asitin veya C vitaminin beyin sağlığı için önemi büyüktür. Beyin, askorbik asitin veya C vitaminin kronik eksiklik durumları sırasında diğer dokulara zarar vererek C vitamini tutar. Askorbik asit veya C vitamini beyindeki reaktif oksijen türlerinin temizliği, nöromodülasyon ve yeni kan damarlarının gelişimi (anjiyogenez) dahil olmak üzere birçok önemli işlevde rol oynar.
Askorbik asit, beynin nörotransmiter sistemlerini (kolinerjik, katekolaminerjik ve glutamaterjik) modüle eder. Askorbik asit, olgunlaşma, farklılaşma ve miyelin oluşumu yoluyla nöronların genel gelişimine ve beyin fonksiyonuna yardımcı olan vasküler sistemdeki çeşitli işlemlerin bütünlüğünü ve işlevini korumaya yardımcı olur, nöronal olgunlaşmaya ve miyelin oluşumuna (sinirler etrafındaki elektriksel olarak yalıtkan tabaka) katılır ve ayrıca sinir sistemi yoluyla sinyallerin nörotransmiterler yoluyla iletilmesinde rol oynar. Askorbik asit ayrıca nöronal hasarı da önler ve beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) ekspresyonunu indükleyerek beynin savunma mekanizmalarına katkıda bulunur.
Askorbik Asitin Mitokondriyal Sağlığa Etkisi
Askorbik asit, ROS oluşumunu azaltarak, manganez süperoksit dismutaz / SOD2 ve glutatyon peroksidaz aktivitesini uyararak ve elektron taşıma zincirinin aktivitesini değiştirerek mitokondriyal işlevi uyarır. Askorbik asit, mitokondriyal membranı ve DNA’yı oksidatif hasara karşı korur. Kolajenin askorbik asit ile stabilizasyonu, tüm vücudun bağ dokusu çerçevesini oluşturmak için kritiktir, bunu; deri, kemikler, kıkırdak, tendonlar, bağlar ve kan damarları dahil olmak üzere değerlendirebiliriz. Kolajen üretiminin son aşamaları, C vitaminine bağlıdır (Vitamin C, prokollajen prolil ve lizil kalıntılarının hidroksilasyonunda bir elektron donörü görevi görür). Askorbik asitin veya C vitaminin eksikliği kollajen olgunlaşmasını bozarak kan damarı duvarının bütünlüğünün bozulmasına, kanamaya ve serebral kanamalara yol açabilir.
C vitamini mitokondride oksidatif stresi azaltır ve ayrıca vücutta kolajen üretimi için gereklidir.
Askorbik Asitin Kemik Sağlığına Etkisi
Askorbik Asit normal kemik gelişimi için gereklidir. İnsanlarda, C vitamini seviyeleri ile kemik sağlığı arasında, kemik mineral yoğunluğu, kırılma olasılığı ve kemik döngüsü belirteçleri ile gösterilen pozitif bir ilişki vardır. Askorbik asit eksikliği olan hayvanlar, bozuk kemik sağlığı ve azalmış kemik oluşumu göstermektedir. C vitamini takviyesi, çeşitli hayvan modellerinde kemik kaybını önleyebilmiştir. Askorbik asit eksikliği, kemik hücresi farklılaşmasını inhibe ederek ve farelerde kemik hücrelerinin yağ hücrelerine geçişini teşvik ederek ani kemik kırılmasında önemli bir rol oynar. Östrojen replasman tedavisi ve kalsiyum takviyelerinin yanı sıra C vitamini takviyelerinin günlük kullanımı menopoz sonrası kadınlarda kemik kütlesini artırmaya yardımcı olabilir. Daha yüksek askorbik asit alımı, düşük fiziksel aktivite seviyelerine sahip 50 yaş üstü yetişkinlerde daha düşük osteoporoz riski ile ilişkilendirilmiştir. Kemik matriksindeki stabilize kollajene ek olarak, C vitamini ayrıca kemik sağlığına zararlı serbest radikalleri de temizler.
Askorbik Asitin Cilt Sağlığına Etkisi
Askorbik Asit, sağlıklı cildin korunmasına katkıda bulunur. Cilde uygulanan topikal C Vitamini, gençleştirme tedavisi olarak oldukça etkilidir ve minimum yan etkilerle önemli kolajen sentezini indükler. Topikal C Vitamini, yaşlanma süreciyle ilişkili yapısal değişiklikleri kısmen düzeltebilir. Askorbik asit, melazma ve postinflamatuar hiperpigmentasyon için etkili bir kısa vadeli tedavi yöntemidir. Yeterli Askorbik asit veya C vitamini alımı kemik ve cilt sağlığı için çok önemlidir. Askorbik Asit veya C vitamini eksikliği, kırılgan kemikler ve cilt yaşlanması ile ilişkilendirilmektedir. Askorbik asit, E vitamini ve hem olmayan demir gibi diğer besin maddelerinin biyo-yararlanımını artırır ve bu da C vitamini içeren gıdaların sağlık üzerindeki etkilerini pozitif yönle artırabilir. Akciğerlerdeki C vitamini seviyeleri kanda olduğundan 30 kat daha yüksektir. Askorbik Asit veya C vitamini oksidatif strese karşı koruma sağlarken tüketilir, bazı çalışmalar tek bir doz C vitamininin bile akciğerlerdeki oksidatif stresteki akut artışlara karşı korunmada etkili olabileceğini gösterir. Askorbik asit veya C vitamini muhtemelen akciğer sağlığını destekler ve demir/E vitamini gibi diğer önemli besin maddelerinin biyoyararlanımını iyileştirir.
Askorbik Asit veya C vitamini Takviyelerinin Potansiyel Faydaları
Askorbik Asit veya C vitamini eksikliği veya iskorbüt, uyuşukluk, iştahsızlık, yorgunluk, halsizlik ve kızarıklık gibi semptomlarla kendini gösterir. İskorbüt ilerledikçe anemi, ağrı, kolay morarma, diş eti hastalığı, zayıf yara iyileşmesi ve depresyona neden olabilir.
Bir tıp uzmanı tarafından denetlenerek reçete edilen C vitamini takviyesi, iskorbütleri kolayca ve verimli bir şekilde iyileştirebilir; benzer şekilde, askorbik Asit veya C vitamini takviyesi bakımından zengin bir diyet, iskorbüt hastalığının gelişmesini önleyecektir.
